Belevenissen rondom Mlonggo en einde studeren

Om 6 uur gaat de wekker, het is nog vroeg, maar tijd voor de dagelijkse routine. Met zijn vieren om beurten onder de koude douche. Neem mijn woord, dat is echt totaal geen probleem, die koude douche. Het is hier warm genoeg om gedurende de gehele nacht de ventilator naar ons gericht aan te hebben, dus met een beetje verkoeling, daar is niks mis mee. Snel ons doktersjasje aan en naast de dokters staan. Om 7 uur begint het appèl, in deze Puskesmas (=mini-ziekenhuis) traditie. De medewerkers staan over drie rijen verdeelt, strak poses aan te nemen (onder andere de saluut bekend van het leger) richting ons 'de dokters', vervolgens houdt de baas een, naar mijn idee dagelijks dezelfde, speech. Achteraf eventjes handjes schudden en de werkdag is begonnen. Op naar onze patiënten op de afdeling, visite lopen, hoofdpijn hier, buikpijn en misselijk daar, eigenlijk hebben ze allemaal hetzelfde, maar de één net iets erger dan de ander. En oh, way als de buurtvrouw een infuus heeft en de ander nog niet... dan moet en zal ook de ander een infuus krijgen. Ze kicken hier op infusen, ik snap weinig van de patiënten. Ze denken dat hun kind van misschien nog geen 3 jaar oud beter wordt als er een infuus in wordt gejast. Je hoort het dan al aankomen: in iedere patiënt(je) zit een naald, welke in de meeste gevallen overbodig is. Zo af en toe zien we patiënten die de zorg echt nodig hebben. Zo komt hier tuberculose nog steeds voor en is er een kleine mazelen epidemie in Indonesië onder kinderen. Het jammere is dat deze patiënten met hun nog altijd besmettelijke ziekten patiënten gewoon op een 4-persoons worden geplaatst (welke kleiner is dan een gemiddelde slaapkamer in Nederland en waar ook hun familie in overnacht (oa onder én in het bed van de patiënt)). Er slapen dus hooguit 12 man op een kamer, dus gegarandeerd dat de epidemie in stand wordt gehouden en tuberculose nog steeds een ziekte van dagelijkse praktijk is. Na de visite gaan we 2 dagen per week naar de polikliniek om daar te helpen met de volle wachtkamer. De overige 3 werkdagen gaan we op 'outreach', we gaan dan met de ambulance op pad om in de buurt informatie te geven over publieke gezondheid. We geven jonge moeders, vissersmannen, bejaarden informatie over variërend van handen wassen tot specifieke ziektebeelden als dengue of tyfus. De andere keer gaan we bij een schooltje langs om de lengte, het gewicht, zicht en gehoor te checken of om ze te vaccineren. Ook doen we huisvisites bij bijvoorbeeld een gezin met hun recent geboren baby of psychiatrische patiënten. Ten slotte zijn we naar een zeer indrukwekkende lepra kliniek geweest, wat is dat een rot ziekte zeg, wist niet dat dat nog bestond en hebben we hier alternatieve geneeswijze mogen aanschouwen. Van traditioneel botgenezer tot elektrische straling, gekke Chinese geneeskunde, waar ze eerder mensen pijn doen dan genezen tot speciale drankjes geneeskunde. We leren hier dus veel over de publieke gezondheid en hun aanpak om deze te verbeteren. Ook doen ze hier aan publieke gezondheid van de werknemers zelf. Iedere vrijdagochtend mogen de vrouwen hun dansmoves showen tijdens de aerobics, terwijl de mannen zich opmaken voor een pittig futsal-partijtje (=zaalvoetbal), mocht dat nou toevallig mijn favoriete sport zijn, dus ook ik kan me hier dan helemaal uitleven.

We werken, eten en slapen op hetzelfde terrein, twee keer per dag wordt er voor ons eten bereid, voor lunch en diner. Van heerlijke saté tot zeevruchten, vers uit de oceaan en zo nu en dan een iets saaiere maaltijd. We mogen zeker niet klagen. Als de werkdag om 4 uur voorbij is, is het tijd voor andere dingen. Hier in de buurt is niet heel veel te beleven, maar we zitten slechts een steenworp afstand van de Javazee, dus stranden en resorts zijn er genoeg waar we kunnen ontsnappen uit de werksfeer en een plons te maken in het water. In het weekend is er gelukkig meer tijd voor ontspanning. Op anderhalf uur rijden ligt Mount Muria, een heilige berg voor de Islamitische bevolking. Met twee collega's van de Puskesmas (waarvan één op slippers) maken we ons op om het hoogste puntje van een van de toppen te bereiken. Met temperaturen van rond de 30 graden en weinig wolken aan de hemel waren het toch een pittige 3 uurtjes klimmen, maar gelukkig zeker niet voor niks. Om 12 uur, op het heetst van de dag bereikten we de top met vanzelfsprekend een gigantisch uitzicht als beloning. Het was in de verte helaas niet helder genoeg om een glimp op te vangen van een van de andere grote berggroepen in centraal Java, maar dat kon mijn gelukzalig momentje zeker niet verpesten. De daling daarna was qua gladheid en mijn knieën iets pittiger, maar behalve wat vieze kleding hebben we het gered.

Tijdens een van de andere weekenden stond Karimunjawa op de planning, eindelijk. Ik denk dat iedereen met wie we meer dan 100 woorden hebben gewisseld ons adviseerde om deze eilandengroep te bezoeken. Het is slechts 3 uur varen vanaf de meest dichtstbijzijnde haven richting het noordelijke Borneo. De geïsoleerde eilanden staan bekend om hun stranden, heldere zee en het leven onderwater. We hebben er twee dagen kunnen genieten van heerlijke rust, natuur op onbewoonde eilanden, vers gebarbecuede vis en de oceaan. Heel wat uurtjes hebben we in en op de zee gedobberd om te snorkelen en om met een bootje van punt A naar B te gaan. Het leven daar onder water is een werkelijk paradijs. Zó ontzettend veel koraal, vissen en hier en daar een kleine Nemo. Ook ik adviseer er minstens 2 dagen te verblijven als je er toch in de buurt bent. De verwachtingen waren hoog, maar zijn zeker waargemaakt.

Een ander zeer bijzonder hoogtepunt van ons verblijf was de bruiloft van de dochter van onze gastheer en supervisor. Drie dagen lang stond het bruidspaar centraal. Hele ceremonies, gebeden en bijzondere tradities. Uiteraard moest er ook genoeg te eten zijn en wij waren vereerd dat we uitgenodigd waren. De eerste twee dagen vonden plaats in het kleine Mlonggo, waar met name familie (dag 1) en goede naasten (dag 2) aanwezig waren. Traditionele muziek, verschillende soorten dans en symbolische huwelijksrituelen vonden toen plaats. De receptie voor het grote publiek vond plaats in Semarang. De locatie mocht er zeker wezen: Masjid Agung Jawa Tengah, de grootste moskee van centraal Java. Onze gastheer had ons een aantal weken al meegenomen om onze maten op te meten, we moesten in traditionele kleding. Waarom eigenlijk? Tijdens de receptie waren we samen met 6 andere heren en dames de 'pagar bagus & pagar ayu'. Om half 6 's ochtends zaten we aan het ontbijt, om daarna de voorbereidingen te treffen. Renée moest in de make-up en kreeg een bijzonder kapsel. Onze pakjes aan, klaar om als 'pagar' te acteren. Wat het precies inhoud.. ik weet het niet, maar bij binnenkomst van het bruidspaar liepen we in twee rijden voor ze uit, stapje voor stapje, begeleid door een soort van sjamaan en twee traditioneel geklede beveiligers. Ik denk dat we ons vereerd mochten voelen, dat de gastheer ons deze rol had toebedeeld. Vervolgens heel wat fotosessies, muziek, eten, nog meer foto's en weer terug naar ons hotel.

In tussentijd is de laatste, ja je leest goed, de allerlaatste week van onze studie ingegaan. Renée is na bijna 7.5 jaar en ik na bijna 8.5 jaar lang studeren officieus student af. Het einde is in zicht en dit laten we niet zomaar voorbij gaan. De tickets naar Thailand zijn al geboekt en we zullen over dik twee weken landen in Bangkok om het te vieren. Eerst nog even terug naar het voor ons bekende Semarang, waar we ons stiekem wel thuis voelen, om de formaliteiten af te ronden en tijd voor ontspanning. We zullen nog een midweek in Jogjakarta de toerist uithangen, voordat we hoofdstuk Indonesië afsluiten. Het was een zeer bijzondere ervaring, op zowel professioneel als cultureel niveau. De verschillen zijn zo gigantisch groot dat het niet met woorden kan worden uitgedrukt. Ik hoop dat ik jullie een aardig beeld heb kunnen schetsen van ons verblijf in Indonesië. De reis naar Zuid-Oost Azië kan beginnen!